Projekt Lapidaria

Lapidaria zajmują się dokumentacją jednej z form “trudnego dziedzictwa” na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego - cmentarzy innowierczych. Te niechciane, celowo dewastowane, skazane na zapomnienie zespoły sepulkralne są najczęściej występującą pamiątką po kulturze dawnych mieszkańców tych ziem. Ich destrukcja dokonująca się wręcz za poparciem politycznym nie doprowadziła do całkowitego unicestwienia tych miejsc, aczkolwiek brak opieki, zarośnięcie roślinnością, oszpecanie i kradzież nagrobków, a nawet całkowita likwidacja spowodowała znaczne uszczuplenie materiału badawczego.
Przedmiotem zainteresowań są nie tylko szeroko rozumiane cmentarze protestanckie (mennonickie, ewangelickie, baptystyczne i in.) i żydowskie, ale także wszelkiego rodzaju zapomniane nekropolie, które funkcjonują jedynie w pamięci społeczności lokalnej, np. cmentarze poepidemiczne będące świadectwem dziejów danej miejscowości. W ogromnej większości są to cmentarze wiejskie, często w miejscowościach, które podupadły wraz z opuszczeniem ich przez innowierców. Celem projektu jest:
1) badanie w ujęciu historyczno – statystycznym ze szczególnym uwzględnieniem architektury i sztuki sepulkralnej;
2) przywrócenie zapomnianym cmentarzom pierwotnej sfery sacrum, stąd informacje o renowacjach (w tym przeprowadzonych przy współudziale autora strony) i inne szeroko rozumiane działania edukacyjne.
Dla każdej z gmin stworzono mapkę, gdzie zaznaczono miejsca istniejących i nieistniejących nekropolii będących przedmiotem badań. Zbiór cmentarzy dodatkowo powiększono o innowiercze miejsca kultu (tj. kościoły, zbory, kaplice, synagogi). Więcej informacji na: http://lapidaria.wikidot.com/statystyki

Michał Piotr Wiśniewski